Çığ nedir kısaca özet?
Eğimli arazilerde biriken büyük bir kar örtüsünün yerçekiminin etkisiyle hızla kaymasına “çığ” denir. Çığlar genellikle bitki örtüsü olmayan dağlık ve eğimli arazilerde görülür.
Çığ felaketi neden olur?
Örneğin yoğun kar yağışında, taze kar alttaki kar tabakasıyla iyi bir şekilde bağ kuramayabilir, yüksek sesler, rüzgar veya insanlar veya hayvanlar gevşek kar tabakasını harekete geçirebilir. Bu, boyutuna bağlı olarak can ve mal kaybına yol açabilir. Türkiye’de çığların çoğu Doğu Anadolu bölgesinde görülür.
Çığ sonucunda ne olur?
Çığ altında kalmak, doğada meydana gelebilecek en trajik olaylardan biridir. Çığ, 200 km/s hıza ulaşabilir ve ağaçlara, kayalara çarpabilir ve risk alanındaki canlıları uçurumlara sürükleyebilir. Çığ ölümlerinin %30’u bu tür darbeler ve düşmeler nedeniyle oluşan travmalardan kaynaklanmaktadır.
Çığın etkisi nedir?
Çığlar, kırsal yaşamı ve yerleşim alanlarını, turistik tesisleri, dağlık alanlardaki enerji nakil hatlarını ve ulaşım yollarını tehdit etmekte, can ve mal kayıplarına neden olmaktadır.
Çığ oluşma nedeni nedir?
Çığ, genellikle bitki örtüsünden yoksun, engebeli, dağlık ve eğimli arazilerdeki vadi yamaçlarında katmanlar halinde biriken kar kütlesinin, başlangıçtaki bir hareketlenme sonucu (iç ve/veya dış kuvvetlerin etkisiyle) yamaçtan aşağı hızla kaymasıdır.
Çığ bir hava olayı mıdır?
Çiy ve don, havada çok fazla su buharı olduğunda meydana gelir. Havadaki aşırı su topraktan, bitkilerin yapraklarından veya yağmurlu bir günün ardından buharlaşmadan veya sıcaklık doyma noktasına düştüğünde gelir. Çiy ve don havadan yağmaz ve havadan yere düşmez.
Çığ en çok hangi ilde görülür?
İl düzeyinde ise Türkiye’de çığ felaketlerinin en sık yaşandığı ve en fazla zararın meydana geldiği iller Bitlis, Tunceli, Van, Hakkari ve Elazığ’dır (Şahin, 1991:58). Bölgede ve Türkiye’de en fazla çığ kazasının meydana geldiği il ise Bitlis ilidir.
Türkiye’de çığ felaketi nerede oldu?
Çığ felaketleri listesiTarihYerÖlümler 27 Ocak 1993Hakkari-Van karayolu625 Ocak 2009Zigana, Gümüşhane114-5 Şubat 2020Bahçesaray, Van424 Mart 2023Yusufeli, Artvin210 satır daha
Çığ felaketine karşı en önemli tedbir nedir?
Gözlem önemlidir. “Çığ alanlarındaki rüzgâr altı alanlarından, kornişlerin altındaki yamaçlardan ve özellikle rüzgar sürüklenmesiyle oluşan içbükey profillere sahip kalın yatak alanlarından kaçının. Yüksek riskli alanları geçerken, grupla güvenli bir yerde bekleyin ve birbiri ardına geçin.
Deprem çığa neden olur mu?
Bu bağlamda yapılan literatür taraması, deprem ve artçı şoklarının tetiklediği heyelan, çığ, tsunami ve sel gibi ikincil doğal afetlerin depremden sonra meydana geldiği ve depremin yol açtığı yıkımın boyutunun arttığı sonucuna ulaşmıştır.
Çığ önlemleri nelerdir?
Çığ düşmesine yakalanırsanız! (Ses, düdük, korna vb.) Çığ düşmesine yakalanacağınız kesinse, direklerinizi ve kayaklarınızı yere koymalı ve herhangi bir nesneye tutunmaya çalışmalısınız. Kendinizi kırılmış ağaçlardan ve taşlardan korumak için çaba göstermelisiniz. Yerden destek alarak yüzerek çığ yüzeyinde kalmaya çalışmalısınız.
Çığ neden yağar?
İlkbahar veya yaz aylarında, su damlacıkları sabahleyin bahçedeki nesnelerin ve bitkilerin yapraklarının üzerinde oluşur. Bu damlacıklar yağmur damlaları değil, havanın geceleri soğumasıyla havadaki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan damlacıklardır.
Çığ insan kaynaklı mıdır?
Büyük doğal afetler; depremler, seller, hortum ve kasırga gibi kuvvetli rüzgarlar, aşırı yağışlar, uzun süreli çok düşük veya yüksek sıcaklıklar, heyelanlar, çığlar, volkanik patlamalar, tsunamiler, şiddetli kuraklıklar ve biyolojik afetler…
Çığ nedir afad?
Çığ, genellikle bitki örtüsünden yoksun, engebeli, dağlık ve eğimli arazilerdeki vadi yamaçlarında katmanlar halinde biriken kar kütlesinin, başlangıçtaki bir hareketlenme sonucu (iç ve/veya dış kuvvetlerin etkisiyle) yamaçtan aşağı hızla kaymasıdır.
Çığ kaç km hız yapar?
TOZ ÇIĞI: En yaygın çığ türüdür. Toz kardan oluşan bu çığlar 400 km/s hıza ulaşabilir ve oluşan hava basıncı nedeniyle büyük hasara yol açabilir. KATMANLI ÇIĞ: Sert ve ezilmiş kardan oluşur.
Çığ nasıl oluşur 4. sınıf?
Çığ: Çığ, aşırı dik yamaçlarda çok fazla kar biriktiğinde meydana gelir. Özellikle kuvvetli rüzgar olduğunda veya yüksek sesle bağırıldığında, yamaçlardan kar düşmeye başlar ve çığa neden olur. Bazen çığlar yolları ve hatta bazen tüm köyleri kapatır.
Çığ türleri nelerdir?
Çığlar genellikle iki gruba ayrılır: blok çığlar ve toz çığlar. Ancak çığlar ayrıca kuru kar çığları, ıslak çığlar, nemli çığlar, dip çığları, yüzey çığları, serbest kesilmiş çığlar, oyuk çığları, olgun çığlar, doğrudan çığlar, arazi çığları ve vadi çığları olarak da ayrılır.
Çığ en çok nerelerde görülür?
Türkiye’de çığ olaylarının yoğunlaştığı bölgeler Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgeleridir. Ortalama rakımı 2000 metrenin üzerinde olan Doğu Anadolu bölgesi, Türkiye’de çığ felaketi riskinin en yüksek olduğu bölgedir. Çığ tehlikesi özellikle Güneydoğu Toros Dağları’nda yüksektir.
Çığ önlemleri nelerdir?
Çığ düşmesine yakalanırsanız! (Ses, düdük, korna vb.) Çığ düşmesine yakalanacağınız kesinse, direklerinizi ve kayaklarınızı yere koymalı ve herhangi bir nesneye tutunmaya çalışmalısınız. Kendinizi kırılmış ağaçlardan ve taşlardan korumak için çaba göstermelisiniz. Yerden destek alarak yüzerek çığ yüzeyinde kalmaya çalışmalısınız.